Wet Veiligheidsregio’s

Onder de Wet veiligheidsregio’s is de rampenbestrijding en crisisbeheersing in Nederland op regionaal niveau georganiseerd in 25 veiligheidsregio’s. In de Veiligheidsregio Utrecht (VRU) zijn alle 26 Utrechtse gemeenten verenigd. 

De veiligheidsregio’s geven operationeel leiding aan brandweer en ambulancezorg. De deelnemende gemeenten zijn in het algemeen bestuur vertegenwoordigd door hun burgemeester, die daarover weer verantwoording aflegt in de eigen gemeenteraad. De voorzitter van de VRU is burgemeester Van Zanen van de gemeente Utrecht.

Bij een incident van grote omvang heeft de voorzitter van de VRU het opperbevel over de bestrijding ervan. Omvang en impact van een incident worden uitgedrukt in zogeheten GRIP-niveaus: bij GRIP 0 is er sprake van dagelijkse routine, zoals een aanrijding), GRIP 4 duidt op een incident met (boven)regionale of landelijke uitstraling. In 2016 hebben zich in de regio geen uitzonderlijke rampen en/of crises voorgedaan. 

Mocht uit een rapportage van de Inspectie blijken dat de Veiligheidsregio Utrecht structureel tekortschiet in de uitvoering van taken, dan kan de Inspectie mij vragen erop toe te zien dat het bestuur van de VRU passende maatregelen neemt om deze tekortkomingen weg te nemen. Dat is nog niet voorgekomen. Sterker nog: door de Inspectie werd de kwaliteit van de voorbereiding op rampen en crises van alle veiligheidsregio’s getoetst in de Staat van Rampenbestrijding 2016 en de Veiligheidsregio Utrecht eindigde in de top drie – een prachtig resultaat.

Nationale politie en herziening gerechtelijke kaart

Per 1 januari 2013 is de organisatie van de Nederlandse politie ingericht als nationale politie, waarbij één landelijk politiekorps alle voormalige politiekorpsen en -diensten vervangt. Het grondgebied van de provincie Utrecht maakt deel uit van de regio Midden-Nederland, dat bestaat uit de voormalige regiokorpsen Utrecht, Flevoland en Gooi- en Vechtstreek.

Per 1 januari 2013 is tevens de gerechtelijke kaart van Nederland herzien. De werkgebieden van de gerechten zijn opnieuw ingedeeld: de 19 rechtbanken zijn samengevoegd tot 11 nieuwe rechtbanken en het aantal gerechtshoven is teruggebracht tot 4. De provincie Utrecht behoort tot het arrondissement Midden-Nederland, met de zittingsplaatsen Utrecht, Lelystad, Almere en Amersfoort. Het arrondissement Midden-Nederland valt onder het rechtsgebied van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.

Vluchtelingenvraagstuk

Bevordering van de samenwerking tussen de in de provincie werkzame rijksambtenaren en bestuurders van provincie, gemeenten en waterschappen is een algemene taak van de  commissaris van de Koning. De medewerkers van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) zijn rijksambtenaren. In oktober 2015 kreeg ik van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties het verzoek te bemiddelen in de totstandkoming van 2.500 extra noodopvangplaatsen in de provincie Utrecht. Op alle Utrechtse overheden werd een beroep gedaan bij te dragen. Voor de gezamenlijke aanpak werd een Taskforce Opvang Vluchtelingen (hierna TOV) ingericht, die onder voorzitterschap van de vicevoorzitter van de VRU (burgemeester Bolsius, gemeente Amersfoort) een inventarisatie van mogelijkheden binnen de regio Utrecht heeft verricht.

Samen met de Utrechtse gemeenten en de Veiligheidsregio Utrecht hebben we gezocht naar mogelijkheden om opvang te creëren en deze ook gevonden. In de zomer van 2016 is de verhoogde instroom gestopt, zodat het niet langer nodig was de gevonden oplossingen te realiseren. De activiteiten van de Taskforce Opvang Vluchtelingen zijn stapsgewijs beëindigd. 

Risicokaart

Om de inwoners van Utrecht een beeld te geven van de risico's in hun werk-, woon- en leefomgeving, hanteert de provincie Utrecht sinds 2002 een provinciale risicokaart. Gemeenten, provincies en Rijk zijn sinds 2007 wettelijk verplicht de risico’s van gevaarlijke stoffen te registreren. Ook kwetsbare objecten – zoals verzorgingshuizen en scholen – worden op de risicokaart weergegeven. Omdat de twaalf colleges van Gedeputeerde Staten wettelijk verplicht zijn de risicokaart te produceren, wordt het beheer uitgevoerd door het Interprovinciaal Overleg, het IPO.

De risicokaart brengt de risico’s die inwoners en ondernemers in hun directe leefomgeving lopen zo actueel en volledig mogelijk in beeld. De toelichting bij de kaart geeft bovendien aan hoe en waarmee zij zich kunnen voorbereiden op rampen en crises. Iedere burger kan de kaart via internet raadplegen. Ook voor hulpdiensten en beleidsmakers is de risicokaart een belangrijk hulpmiddel. Professionele gebruikers kunnen via een beveiligde inlog extra informatie opvragen.

Aangezien de bestaande risicokaart toe is aan vernieuwing, heeft het IPO-bestuur op 12 mei 2016 opdracht gegeven tot de ontwikkeling van een nieuwe risicokaart. Inmiddels zijn de eerste stappen gezet om samen met de betrokken partners deze ontwikkeling in gang te zetten.

Ondermijnende criminaliteit

In alle Nederlandse provincies is het voorkomen van het doordringen van de onderwereld in de bovenwereld een steeds belangrijker vraagstuk. Voor de Utrechtse burgemeesters is de aanpak van ondermijnende georganiseerde criminaliteit steeds meer een speerpunt aan het worden. Waar dat past lever ik hieraan mijn bijdrage. Zo heeft de provincie besloten een jaarlijkse subsidie toe te kennen aan het Regionaal Inlichtingen en Expertise Centrum (RIEC) Midden Nederland. Verder stel ik het onderwerp tijdens gemeentebezoeken en in gesprekken met burgemeesters consequent aan de orde.